Στη συλλογική έκθεση "Επιγράμματα" στη nitragallery στο Κολωνάκι

Η έκθεση φέρει τον τίτλο "Επιγράμματα" διότι κάθε έργο αφορά μια απώλεια ή μνημονεύει κάποιο συγκεκριμένο άτομο.

                                                        το ημιυπόγειο, Αλωπεκής 34

                                                        ο μισός περίπου χώρος της έκθεσης
                                    Μικρός ο χώρος, μεγάλη όμως η ευγένεια της νεαρής υπευθύνου.

                                                                 Together, 2015
                                                   text sculpture, πέτρα, γραφίτης
                                                       (χωρισμός δυο ανθρώπων)
                                                                  Μαρία Τζανάκου
                                                   

                                                       The hanged man - a retake  2016
                                                           σχέδιο με χλωρίνη σς ύφασμα
                                                                     Αναστασία Δουκα

                                                              Επιτύμβιο    2001
                                       ακρυλικό σε ξύλο και χυτευμένος μόλυβδος
                                                     ανάγλυφο μεικτής τεχνικής
                                                        Κύριλλος Σαρρής
                                        (το κείμενο γράφει: Finnegans Wake)

                                                                    Οι κόμποι    2003
                                                               σχέδιο με μολύβι
                                                                    Μάρω Μιχαλάκου
To έργο εμπνευσμένο από τη φωτογραφία της Eva Hesse του 1968 που τράβηξε ο Herman Landshoff)

                                                  The lion    2013
                                                  text sculpture
                                               Μαρία Τζανάκου
"Αγαπημένο μου υλικό είναι οι λέξεις. Μ' αρέσει να κάνω πράγματα με τις λέξεις.

                            (το κείμενο του παραπάνω έργου)

                                          Appearing and Disappearing as if in a dream    2017
                                                                        ξύλο
                                                (το κείμενο χαραγμένο στένσιλ)  
                                                       Κώστας Μπασάνος
(Απόσπασμα από κείμενο του βιολόγου  Dr George Schaller,  που ήταν ο πρώτος που τράβηξε φωτογραφία της λευκής λεοπάρδαλης στην άγρια φύση των Ιμαλαΐων.)

                                               

                                                      Χωρίς τίτλο  I       2013
                                                          ακουαρέλα σε χαρτί
                                                             Μάρω Μιχαλακάκου

                                                        Χωρίς τίτλο  IΙ       2015
                                                          ακουαρέλα σε χαρτί
                         (σουρεαλιστική ερωτική συνεύρεση τεσσάρων ζώων στον παράδεισο;;;)

                                                              Μάρω Μιχαλακάκου

                                                                Spirit II    2015
                                      ψυχρός πηλός, γυαλί, ακρυλικό χρώμα
(να φέρουμε ίσως στο νου το "πνεύμα φύλακα των υδάτων" του Odilon Redon;;;)
                               Παναγιώτης Λουκάς /  Μαλβίνα Παναγιωτίδη

webliography

χρήσιμα σχόλια για τα έργα από τον επιμελητή της έκθεσης Χριστόφορο Μαρίνο

Μαρία Τζανάκου, εικαστικός

ΕΚΘΕΣΗ ΤΟΥ ΚΥΡΙΛΛΟΥ ΣΑΡΡΗ "ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΩΝ ΤΟΥ FINNEGANS WAKE / ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟΝ JAMES JOYCE"

ο σύνολο του έργου του Κύριλλου Σαρρή 

Ο καλλιτέχνης Κύριλλος Σαρρής και το έργο του  

 

ISET Ινστιτούτο Σύγχρονης Ελληνικής Τέχνης    [βίντεο]

Οι δεσποινίδες της Αβινιόν

                                               Les Demoiselles d'Avignon   1907
                                                  Pablo Picasso  (1881–1973)

Ελαιογραφία 2,43 επί 2,33 μέτρα.
Ένας διάσημος πίνακας, κήρυκας της μοντέρνας τέχνης και του ρεύματος του κυβισμού.
Πέντε γυμνές γυναικείες μορφές. Οι τρεις αριστερά με πρόσωπα επηρεασμένα από την ιβηρική τέχνη, οι δύο δεξιά με πρόσωπα - αφρικανικές μάσκες.
Εμφανής ο επηρεασμός από την πρωτόγονη τέχνη.
Η δεύτερη μορφή αριστερά, πιθανότατα ξαπλωμένη.
Η μορφή που κάθεται με την πλάτη στον θεατή έχει το πρόσωπο- μάσκα στραμμένο να τον κοιτάζει.
Η γυναίκα αριστερά τραβάει την κουρτίνα και αποκαλύπτει την ερωτική σκηνή.
Οι πέντε γυναίκες δεν επικοινωνούν καθόλου μεταξύ τους.
Ένας πίνακας ημιτελής;
Η νεκρή φύση στη μέση στο κάτω μέρος του πίνακα, φρούτα πάνω σε τραπεζάκι.
Ένας πίνακας άραγε εξορκισμού;
Ή μήπως το αρχικό θέμα ήταν η αλληγορία "Memento mori - υπενθύμιση θανάτου";

Αναπαράσταση των τριών διαστάσεων σε επίπεδη επιφάνεια.

Μάσκες, αντί για πρόσωπα, που σχεδόν έχουν απωλέσει κάθε στοιχείο ανθρωπιάς.

Αποδόμηση των εικονιζόμενων ανθρώπων και αντικειμένων σε κομματιασμένες επίπεδες όψεις - θραύσματα.

Άρνηση της προοπτική  και της φωτοσκίασης.

Η φορμα υπερισχύει του θέματος.

Ο τίτλος του πίνακα δεν είναι γνήσιος. Τον επινόησε ο φίλος του ζωγράφου, και κριτικός τέχνης Andre Salmon, από το όνομα του κακόφημου (λόγω πορνείων) δρόμου Carrer d'Avinyó στη Βαρκελόνη.

Η άποψη του Λέο Στάινμπεργκ στο άρθρο του "Το φιλοσοφικό πορνείο" το 1972,
είναι ότι ο Πικάσο μπορεί να συνέδεε τον αρχικό πίνακα - μελέτη με τους κινδύνους της σεξουαλικής πράξης, αλλά όχι με την αμαρτία.
Η αλληγορία δεν έγκειται στη συνάντηση του άντρα με τη γυναίκα, αλλά έχει σχέση με την περιπέτεια της σύγκρουσης με την τέχνη.
Αυτό που λέει ο πίνακας είναι ότι αν δεχτείς ολοκληρωτικά και υποβληθείς στην αισθητική εμπειρία, αν την αφήσεις να σε "καταπιεί"  και να σε "τρομοκρατήσει", τότε μετατρέπεσαι σε μυημένο...

 
Η άποψη του John Berger είναι ότι "οι δεσποινίδες":
 "είχαν σκοπό να σοκάρουν. Επρόκειτο για άγρια, κατά μέτωπον επίθεση, όχι εναντίον της σεξουαλικής ανηθικότητας, αλλά εναντίον του τρόπου ζωής όπως τον έβλεπε ο Πικάσο - τη σπατάλη, την ασχήμια, την ασπλαχνία. Το ξεχαρβάλωμα σ' αυτό τον πίνακα είναι αποτέλεσμα της επιθετικότητας, όχι της αισθητικής.

O πίνακας αρχικά αγοράστηκε για 25 χιλιάδες φράγκα από το σχεδιαστή μόδας και συλλέκτη Jacques Doucet το 1929.

Σήμερα εκτίθεται στο μουσείο μοντέρνας τέχνης, Museum of Modern Art, στη Νέα Υόρκη, που αγόρασε τελικά τον πίνακα το 1939.

Aπό πού πιθανόν επηρεάστηκε ο Πικάσο:

          

                                                     Les Grandes Baigneuses                                             
                                                Οι λουόμενες 1898-1905

                                                   Paul Cezanne

Επηρεάστηκε ο Πικάσο από τις "λουόμενες" του Σεζάν που ολοκληρώθηκε μόλις δύο χρόνια πριν από τις "δεσποινίδες";

ή μήπως και από τις "πέντε λουόμενες" του 1887, πάλι του Σεζάν;

                                     Bonheur de Vivre, 1906
                                             Henri Matisse
Άλλο έργο που μπορεί να επηρέασε τον Πικάσο ήταν "η χαρά της ζωής" του Ματίς.

                                             κεφαλή γυναίκας
                               Ιβηρική τέχνη 3ος ή 2ος αιώνας π.Χ.
                      (πριν να κατακτηθεί η χερσόνησος από τους Ρωμαίους)

                                                 Αφρικανική μάσκα Φανγκ
      παρόμοια με μάσκα που πρέπει να είχε δει ο Πικάσο σε έκθεση στο Παρίσι


Ας μην ξεχνάμε τον αφορισμό του Leo Steinberg:
"All art is infested by other art."
"'Ολη η τέχνη μαστίζεται από τέχνη."

Έργα του  Πικάσο που σχετίζονται με τις "δεσποινίδες":

Έχουν προηγηθεί πολλές ασκήσεις του Πικάσο, όπως
 το "Nu aux bras levés" (1906 -1907).

                                                    Nus (γυμνά), 1905
                                              γραφίτης σε χαρτί
                    Άλλο έργο του Πικάσο, άσκηση για τις "δεσποινίδες";

                                      Αγκαλιασμένα γυμνά του Πικάσο, 1905

Ένα από τα αρχικά σχέδια του Πικάσο για τις "δεσποινίδες", του 1907,
μολύβι και παστέλ σε χαρτί.
[Βρίσκεται στο μουσείο τέχνης της Βασιλείας.]
Στον οίκο ανοχής μπαίνει ένας φοιτητής ιατρικής κρατώντας στο χέρι του ένα κρανίο. Τραβάει την κουρτίνα και βλέπει την ερωτική σκηνή.
 Ένας πελάτης βρίσκεται στο κέντρο του σχεδίου περιτριγυρισμένος από πέντε γυμνές πόρνες. Μπροστά του ένα πιάτο με καρπούζι κι ένα δοχείο κρασιού.

Φωτογραφία του Πικάσο στο εργαστήριό του στο Μπατό Λαβουάρ το 1908.
Πίσω του γλυπτά από τη Νέα Καληδονία.

webliography

Picasso, Les Demoiselles d'Avignon [Khan Academy]

Les Demoiselles d'Avignon

 Les Demoiselles d'Avignon [wikipedia]
Les Demoiselles d'Avignon (ανάλυση του έργου)
Les Demoiselles d’Avignon [ΜοΜΑ]
The Brothel, c.1879 Edgar Degas

Picasso And Primitivism: The Story Behind The Masks Picasso's 'Demoiselles' by MICHAEL BRENSON, Special to the New York Times Published: February 8, 1988 Gelett Burgess The Wild Men of Paris.  [influential essay from May 1910 introduced French modern art to the United States] δημοσιεύτηκε στο περιοδικό The Architectural Record Daniel Henry Kahnweiler  Rise of cubism pdf Robert Rosenblum Cubism as Pop Art

Leo Steinberg The philosophical brothel. October, Vol. 44 (Spring, 1988), pp. 7-74   [σχετικά με τον πίνακα του Πικάσο, “οι δεσποινίδες της Αβινιόν”] pdf

bibliography

Argan, G. C. & Bonito Oliva, A. (2014). Η μοντέρνα τέχνη 1770-1970. Η τέχνη στην καμπή του 21ου αιώνα. Ηράκλειο: ΠΕΚ
σελ. 278-280 
Berger, J. (1980). The success and failure of Picasso. London: Pantheon
Cox, N. (2003). Κυβισμός. Αθήνα: Καστανιώτης
σελ. 72-98  
Foster, H., Krauss, R., Bois Y-A., & Buchloh, B. (2013). Η τέχνη από το 1900. Μοντερνισμός, αντιμοντερνισμός, μεταμοντερνισμός. Tρίτη Έκδοση. Αθήνα: Επίκεντρο
σελ. 78-84
Gombrich, E. H. (1998). Το χρονικό της τέχνης. Β’ Έκδοση, μετάφραση της 16ης αγγλικής. Αθήνα : ΜΙΕΤ
σελ. 573-578 
Pou, A. (2007). Πικάσο.  Αθήνα: Καθημερινή
σελ. 122-123 
Rhodes, C. (1994). Primitivism and Modern Art. London: Thames & Hudson
σελ. 88-91  
Wertenbaker, L. (1972). The World of Picasso 1881-1973.  Amsterdam: Time-Life Books
σελ. 64-71

Στην έκθεση του Μίλτου Παντελιά "πτυχώσεις μνήμης"

\

                                      Γκαλερί Τέχνης Ευριπίδης
                                   Ηρακλείτου 10 & Σκουφά – Κολωνάκι

                                            η διαφημιστική αφίσα στην είσοδο

                                                          το καλωσόρισμα

                                                  ανεβαίνοντας στον 1ο όροφο




                            

                                    η σημείωση της ιστορικού τέχνης Claire Kueny

                              "Το εργαλείο ως εξοικείωση με το πραγματικό."
                                         Hubert Grenier

                               ένα από τα εκθέματα της γυάλινης προθήκης




                                   

                         μία από τις αίθουσες της έκθεσης στον 1ο όροφο

                                άποψη της έκθεσης, στο βάθος ο καλλιτέχνης

                               μπροστά στον πίνακα που μου άρεσε περισσότερο

                                                "η θάλασσα της μνήμης" Ι
                                      ακρυλικά, μολύβια και χαρτί σε ύφασμα

                                           "η θάλασσα της μνήμης" ΙI
                                      ακρυλικά, μολύβια και χαρτί σε ύφασμα

                                                    Quercus coccifera
                                           [πουρνάρι ή πρίνος ή περνιά]
                                      ακρυλικά, μολύβια και χαρτί σε ξύλο

                                                                 Αγαύη
                                       ακρυλικά, μολύβια και χαρτί σε ξύλο

                                                            Οι ρίζες μου Ι
               ακρυλικά και μολύβια σε χαρτ, μελανι και αττικό θυμάρι
            [οι ρίζες  ζωγραφισμένες, προέκταση του ξεραμένου φυτού]

                 [στο δεξί μέρος του έργου, χειρόγραφες σημειώσεις κάθετα]

                                                     Πτυχώσεις VII
                                   ακρυλικά, μολύβια και χαρτί σε ξύλο

                                            Cumulus

webliography

plis de memoire    [blog post]