"Καφενείο Μυτιλήνης"
Αδιαμφισβήτητα, και μόνο για τις αγιογραφίες και τις τοπιογραφίες του ο Παπαλουκάς κατέχει μια σημαντικότατη θέση στο πάνθεον των Ελλήνων ζωγράφων.
Ο ίδιος είπε:
«Σαν ήμουν στο χωριό μου, γνώρισα από μικρός τον τόπο μου με όλες τις λεπτομέρειες. Περπατούσα στις λαγκαδιές, στα μονοπάτια, στα βουνά του, με τις χαράδρες του και τις νεροσυρμές, με τα χιόνια και τις βροχές».
Αυτή η βιωματική του σχέση με τον τόπο και η επιμονή του τον έκαναν
διαλεχτό «προσωπογράφο» της ελληνικής υπαίθρου.
Τα έργα του, όπως η παραπάνω "Μονή Διονυσίου, τρούλοι του καθολικού" του 1923, λάδι σε χαρτόνι,
αποδεικνύουν το ξεχωριστό του στιλ.
Οπωσδήποτε όμως, όπως κάθε καλλιτέχνης, δέχτηκε επιρροές και είχε τους προσωπικούς του "δασκάλους".
Μια άσκηση στις καταβολές του:
Μετα-ιμπρεσιονισμός
Paul Cézanne L'Estaque 1886
Οριζόντιες γραμμές και οι κατακόρυφες πινελιές,αλλά τα χρώματα δεν είναι τόσο ζωντανά, όσο στην τοπιογραφία του Σεζάν.
Το σχέδιο είναι επίπεδο με βάση τη σφαίρα/κώνο /κύλινδρο δίνοντας ένα "θαμπό" σύνολο.
Woman with a Coffee Pot, 1895 - by Paul Cezanne
Σπύρος Παπαλουκάς Αγόρι με τιράντες. 1924
Vincent van Gogh A Wheatfield, with Cypresses 1889
στιγμιογραφία pointillisme ή ντιβιζιονισμός divisionisme
Un dimanche après-midi à l'Île de la Grande Jatte 1884
Σπύρος Παπαλουκάς Θάλασσα Σαλαμίνας 1926
FAUVISME
Carmelina 1903
Σπύρος Παπαλουκάς
Γυμνό γυναίκας, 1923
από την έκθεση στο ίδρυμα Β & Μ Θεοχαράκη
Les Nabis
PAUL GAUGIN
The Market Gardens of Vaugirard, 1879
κριτική για τον Παπαλουκά
Γιάννης Μόραλης«Πάντα θαύμαζα στα έργα του τη σοφή σύνθεση, το ευαίσθητο χρώμα και την αγάπη με την οποία ήταν καμωμένα. Λυπάμαι που δεν είχα την τύχη να τον γνωρίσω περισσότερο και σαν άνθρωπο, γιατί ο Σπύρος Παπαλουκάς, εκτός από την προσφορά του στην ελληνική τέχνη, έδωσε το μεγάλο παράδειγμα ενός τίμιου και αφοσιωμένου στην εργασία του ζωγράφου, που δεν θέλησε ποτέ να προδώσει τον εαυτό του για μια εύκολη επιτυχία.», ενώ ο Δημήτρης Μυταράς από τη δική του πλευρά υποστηρίζει: «Νομίζω ότι από τους ζωγράφους της γενιάς του είναι ο πλέον «διδακτικός», με την έννοια του δασκάλου που στο έργο του κωδικοποιούνται μια σειρά από συμπεράσματα. (…) Η σχεδόν μανιακή του αναζήτηση στις παρυφές της φόρμας, η αμεσότητα, η βαθύτατα χρωματική αίσθηση των σχεδίων του μας τα αφήνουν χωρίς φθορές, γεμάτα ζωντάνια και χωρίς τις επιδράσεις του art-nouveau, που ταλαιπώρησε τη γενιά του και άφησε φθαρτά σημεία ακόμη και στον Παρθένη. Τα έργα του Παπαλουκά μου δίνουν την εντύπωση της πολύτιμης πέτρας που μένει αναλλοίωτη διατηρώντας τη λάμψη της σ’ όλους τους καιρούς. Το μάθημά του πηγαίνει πέρα από μια απλή τεχνική και γι’ αυτό είναι πολύ λίγο εφαρμόσιμο χωρίς το δικό του πάθος. Δεν προτείνει τρόπο ζωγραφικής αλλά την έρευνα σε βάθος. Είναι το στοιχείο, νομίζω, που τον κάνει κάθε στιγμή επίκαιρο.»
Ο επιμελητής της έκθεσης του Ιδρύματος Β. & Μ. Θεοχαράκη,
"Σπύρος Παπαλουκάς. SYNOPSIS. Ζωγραφική, αγιογραφίες, σχέδια, μακέτες»
Τάκης Μαυρωτάς
«Ο απολλώνιος Παπαλουκάς σ’ όλη του τη ζωή πειθαρχεί απόλυτα στο πνεύμα και το λόγο του έργου του. Η ρυθμικότητα του Είναι του ταυτίζεται μ’ αυτή την ίδια τη λειτουργία της φύσης, την οποία αποδίδει με δέος. Το κύριο μέρος της δημιουργίας του εστιάζεται στη ζωγραφική ερμηνεία, με νέα πλαστικά εκφραστικά μέσα. Η δυνατότητά του να μπορεί να δει μ’ έναν άλλο τρόπο τη φύση και τον κόσμο συνιστά την ποίηση στο έργο του. Ο ζωγράφος δουλεύει στοχαστικά και αδιάλειπτα πάνω στο χαρτόνι, στο λινό πανί χωρίς καμία προετοιμασία ή στον καμβά, για την απόδοση των εικαστικών του οραμάτων. Το σχέδιο αποτελεί τον πυρήνα της ζωγραφικής του δράσης, ορίζοντας την αρχή των πάντων. Σχεδιάζει συνήθως με το αιχμηρό μολύβι, για μεγαλύτερη ακρίβεια, αφήνοντας σε αρκετούς πίνακες κυρίαρχη την αίσθηση του σχεδίου, χωρίς να το καλύπτει με χρώματα. Παράλληλα, όταν ήθελε να τονίσει τα περιγράμματα, σε ορισμένες του συνθέσεις, άφηνε ένα κενό στην επιφάνεια του πίνακα αχρωμάτιστο. (…) Ακούραστα, όλα τα δημιουργικά του χρόνια επιδίωκε τη μελετημένη οργάνωση του ζωγραφικού χώρου, βασισμένου στις αρμονικές χαράξεις, τη στέρεα δομή της σύνθεσης, την αρμονία των χρωμάτων και των τόνων. Η ένταση της εικόνας ήταν το ζητούμενο, όπως, για παράδειγμα, ένα τοπίο από τη Μυτιλήνη ή την Πάρο, καμωμένο στην ύπαιθρο με χρώμα και φως, που σου προκαλεί την εντύπωση της ζωντάνιας και της αλήθειας της φύσης. Ο Παπαλουκάς επέστρεφε πάντα στη φύση ώς το τέλος της ζωής του, προσφέροντας ένα έργο πλούσιο σε έμπνευση και παλμό που ανακαλύπτει και αναδεικνύει τον ποιητικό παράδεισο της Ελλάδας.»
βιβλιογραφία
Παπαλουκάς, Σπύρος (2007). Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Larousse Britannica. Τόμος 41, σ. 399-400, Αθήνα: Πάπυρος Γραφικαί Τέχναι
Σεζάν, Πολ (2008). Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Larousse Britannica. Τόμος 46, σ. 187-191, Αθήνα: Πάπυρος Γραφικαί Τέχναι
Kampanis, M. (2015). Modernity and Tradition in the Religious Art of Spyros Papaloukas
Murphy, R. W. (1968). The world of Cézanne. Amsterdam: Time-Life Books
ΕΛΛΗΝΕΣ ΖΩΓΡΑΦΟΙ ΣΠΥΡΟΣ ΠΑΠΑΛΟΥΚΑΣ [ΕΡΤ]
Ο ζωγράφος Σπύρος Παπαλουκάς
Ο Έλληνας ζωγράφος Παπαλουκάς [περι τέχνης λόγος]
Παπαλουκάς Σπύρος [Η ελληνική ζωγραφική στο Wordpress]
Θρίλερ με τους 180 πίνακες του "Mr Nissan"
Σπύρος Παπαλουκάς προσωπογράφος της ελληνικής υπαίθρου
Vincent Van Gogh Style and Technique
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου